Manastir Visoki Dečani, zadužbina kralja Stefana Dečanskog, nalazi se između Peći i Prizrena, u podnožju planinskog masiva Prokletije, na levoj obali rečice Bistrice. Kako legenda kaže, ovo mesto je zbog svojih prirodnih lepota izabrao sam kralj Stefan, te je izgradnja crkve Hrista Pantokratora (Svedržitelja) počela 1327. godine pod vođstvom glavnog majstora, katoličkog monaha fra Vita iz Kotora. Za svog života, kralj Stefan je izdao ktitorsku povelju kojom je obezbedio nastavak radova, pa je nakon njegove smrti radove na izgradnji ovog manastira 1335. godine priveo kraju njegov sin car Dušan. Prvi krizni period za manastir nastupio je posle kosovskog boja, jer je nakon oduzimanja imanja osiromašio, ali je nepunih deset godina kasnije ponovo stao na svoje noge uz pomoć kneginje Milice i njenih sinova. Tokom perioda obnove Pećke patrijaršije i 17. veka, manastir Visoki Dečani doživeo je procvat, da bi tokom Velike seobe Srba bio opljačkan od strane turske vojske.
Jednostavna i skladnih proporcija, Crkva Hrista Svedržitelja jedna je od najvećih građevina srednjevekovne Srbije, koja predstavlja jedinstveni spoj vizantijskog, romanskog i gotičkog stila i tradicionalne srpske umetnosti. Oslikavanje hrama trajalo je punih petnaest godina, od završetka radova do 1350. godine, a na ukrašavanju ovog prostora angažovani su najbolji umetnici Dušanovog carstva koji su, prema nekim podacima, oslikali više od 20 ciklusa freski i preko 10 hiljada pojedinačnih likova. Svi freskopisci ostali su nepoznati, osim jednog koji je mestu ostavio svoj potpis i koji će se kroz istoriju pamititi kao „grešni Srđ“.
Hram je ukrašen i bogatim skulpturama, među kojima se posebno ističu skulpture na zapadnom portalu crkve, koje prikazuju Isusa Hrista sa dva anđela. Sam manastir ograđen je visokim zidom, a pored crkve Hrista Svedržitelja unutar manastirskih zidova, izgrađeni su i konaci kao zajednička trpezarija. Desetak kilometara uz Bistricu, sve do sela Gornje Belaje, nalaze se poznate dečanske isposnice: svetog kralja Stefana Dečanskog, svete Jelene, svetog Jefrema, srednja i Belajska isposnica.
Pored svoje arhitekstonske posebnosti, bogatih skulputra i izvanrednih freski, manasir Visoki Dečani ima i svoje druge istorijski i kulturno značajne dragocenosti. Među najvećim draguljima zbirke predmeta koji su pohranjeni u ovom manastiru, najznačajniji su svakako ćivot za mošti Svetog kralja i igumanski presto iz 1335. godine. Posebno bogatsvo ovog manastira predstavlja galerija ikona, koja uključuje ikonostase od 14. do 19. veka, kao i manastirka biblioteka, zbirka od oko 150 knjiga, što rukopisanih a što štampanih. Zbog svih svojih kvaliteta, ovaj manastir je od 2004. godine pod zaštitom Uneska kao mesto svetske kulturne baštine. Naime, smatra se da su njegove freske najznačajniji primer renesanse Paleologa u vizantijskom slikarstvu, te da su dragocen zapis o životu u 14. veku.
Нема коментара:
Постави коментар